R U H D O K T O R U

Hiçbir anne baba çocuğunun başarısızlığını görmek istemez. Fakat kimi zaman bir kelimeyi yanlış hecelediğini, kimi zaman resim yarışmasında dereceye giremeyişini, kimi zaman da çalıştığı halde derste başarılı olamayışını çaresizce izler.

Çocuklar başarısızlık duygusunu erken yaşlardan itibaren hissedebilir. Arkadaşı öğle yemeğinde onun yanına oturmadıysa, ya da dersteki performansından ötürü yıldızı kapamadıysa işte tam olarak bunu hissederler.

Başarısızlık, çocuk ve yetişkin için çoğu zaman acı, kızgınlık, hüsran hatta düşük öz güvene neden olur. Halbuki başarısızlık bize ileride başarılı olmamız için gereken deneyimi kazandırır.

Çocuklar yaşına ve olgunluğuna göre bu duyguyla baş edebilir. Anne babalara düşen ise çocuklarına bu duyguyu tanımalarını ve olumlu bir şekilde üstesinden gelmelerini öğretmektir.

Aslında çocuklara bu durumla baş edebilmeyi en çok da kendi yaşantımızla, başarısızlık karşısında verdiğimiz tepkilerle öğretiriz. Ve bunun çoğu zaman farkında değiliz. Örneğin çok istediğimiz bir neticeyi elde edemediysek ve bunun sonucunda şiddetli bir şekilde kızarak tepkimizi gösterdiysek, elbette çocuğumuzun bizi rol model olarak alması, kendi başarısızlığında fırtınalar koparması pek de sürpriz olmayacaktır.

Çocuklar başarısızlıktan ne öğrenir?

Başarısızlıkla karşılaşan çocuk problem çözme becerisini geliştirir. Ebeveyn olarak çocuğunuzla birlikte durumu değerlendirmeniz ve yolunda gitmeyen şeyin ne olduğunu öğrenmeniz bir dahaki sefere bunun tekrarlanmamasına yardımcı olabilir.

Deneyip, yenilmek ve ardından tekrar deneyip başarmak ona başarı için gerekli olan sabrı, tutarlılığı öğretecek, başarının kıymetini daha iyi anlamasına sebep olacaktır.

Ebeveynlere düşenler nelerdir?

• Unutulmamalıdır ki, cesaretlendirme ve ödüllendirme her yaş için en etkili araçtır.
• Öncelikle çocuğunuz (sınıfta ya da herhangi bir oyun esnasında) başarılı olamadıysa onun duygularını kabul edip, doğru bir şekilde tepki vermesine yardımcı olun.
• Sonucun neden onun beklediği gibi olmadığını kendisinden dinleyin.
• Çocuğunuzdan, yaşından ve kabiliyetlerinden fazlasını beklemeyin, standartları çok yüksek tutmayın. Beklentileri gerçekçi tutun.
• Kazanmanın her zaman en önemli şey olmadığını, gayret etmesinin ve çalışmasının takdire değer olduğunu ifade edin.
• Çocuğunuzun güçlü yönlerini dile getirin. Bu sayede öz güveni zarar görmeyecektir.
• Unutmayın, sizin başarısızlık karşısında verdiğiniz tepkileri görüyorlar.

En önemlisi de kazansa ya da kaybetse de onu sevdiğinizi söyleyin. Kötü bir not aldığında, ya da bisiklet sürmeyi öğrenirken düştüğünde sizin onu kucaklamanız ve sevginizi hissettirmeniz çocuğunuz için en güzel ilaç olacaktır.