R U H D O K T O R U

2009’da anksiyeteyle başa çıkma üzerine yayınladığım yazı halen bloğumdaki en popüler yazılardan birisi olma unvanını taşıyor. Aslında en çok okunanlar, sizin ilginizi ayni zamanda ihtiyacınızı da bana yansıtıyor. Bu yazıya yapılan yorumlara hassasiyetle cevap vermeye çalışıyorum. Bazı yorumlara cevap yazarken uzattığımın farkına varıyor, ve yanıtı yeni bir yazı sekline dönüştürmeyi uygun görüyorum. Böylece daha çok kişiye faydalı olabilir kanaatindeyim.

Bu yazı bahsettiğim yorumlardan birine cevap niteliğinde. Yorumu yazan hanım efendiye panik atak teşhisi konuluyor; fakat hamile olduğu için ilaç kullanamıyor. Kendisine ve bu durumu yaşayan diğer anne adaylarına tekrar geçmiş olsun dileklerimi sunarak, yardımcı olabileceğini umduğum birkaç konu üzerinde durmak istiyorum.

Hamilelikte panik atak yaygın bir durum mu?

Panik atak hamilelikte sık karşılaşılan bir durum. Hamilelik, kadın için hem fiziksel hem de ruhsal anlamda büyük değişikliklerin yer aldığı bir dönemdir. Hormon seviyesinin yükselişe geçmesiyle duygusal salınımlar, iniş çıkışlar ortaya çıkabilir. Ayrıca anne adayının bebeğiyle ilgili kaygıları, ‘iyi bir anne olabilir miyim’ endişesi, yaşam tarzındaki değişiklikler ve maddi kaygılar da panik atağın psikolojik faktörlerini oluşturur.

Hamilelikte panik atak semptomları farklı mıdır?

Hamilelik esnasındaki panik atak semptomlarının diğer zamanlardakiyle arasında bir farkı yok:

Hızlı kalp atışı

Göğüs ağrısı

Titreme veya ürperme

Zorla nefes alma

Baş dönmesi

Panik atak yasayan kişi kalp krizi geçirdiğini düşünür, hatta bazen öleceğini hisseder.

Tek çare ilaç değil

Panik atakta en sık başvurulan tedavi yollarından ilki ilaç tedavisidir. Fakat hamilelik süresince ilaçlarin bebeğe vereceği olumsuz etkiler nedeniyle hastanın ilaç kullanması önerilmiyor.Panik atakta tek çare ilaç değildir, terapiyi unutmayın. Kognitif (bilişsel) terapi ve davranışsal terapi, panik atak tedavisinde en etkili terapi yöntemlerindendir. Terapi sayesinde panik bozukluğu hakkında bilgi verilir,  stres oluşturan faktörler tanıtılır ve bunlarla nasıl başedileceği danışana öğretilir. Üstelik hiç bir ilaç kullanmadan.

Terapinin yaninda panik atak yaşayan anne adayına yardımcı olabilecek birkaç öneri:

• İlk adım: aile ve arkadaş desteği. Bu sıkıntılı süreci atlatmanızda en büyük yardımcılar yine onlar olacaktır.
• Araştırmalar eşin gösterdiği sevgi ve ilginin hamilelikteki panik atağı azaltacağını söylüyor.
• Annenin izole olmasına karşın aile; sosyal yaşamını ve ihtiyaçlarını anneyi daha aktifleştirecek şekilde ayarlamalı.
• Anne adayı kafein alımını (çay, yeşil çay, kahve, kola..vb) azaltmalı. Uykusuna azami dikkat göstermeli.
• Sırt ve ayak masajları anneyi rahatlatır ve derin nefes almasını kolaylaştırır. Yavaş ve derin nefesler stresi azaltır.
• Doğum sınıfları anneyi doğuma psikolojik olarak hazırlayacaktır. Özellikle ilk kez anne olacaklar için doğum ürkütücü olabilir. Kendisini neyin beklediğini bilmek kaygıyı düşürür, bu da panik atağı büyük ölçüde azaltır.
• Doğum kliniklerini öncesinde ziyaret etmek, çevreyi gözlemlemek, personelle tanışıp, prosedür hakkında bilgi almak anneyi rahatlatabilir.